تاثیر سیاست مذهبی محمد شاه بر وضعیت صوفیان

دوره چهارده ساله حکومت محمد شاه به لحاظ سلطه تفکر درویشانه و تسامح مذهبی ناشی از آن و اقتدار یکباره صوفیان پس از سرکوبی شدید در دوره قبل(عصر فتحعلیشاه)از دوره های مهم در تاریخ معاصر ایران است.هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سیاست مذهبی محمد شاه بر فرق صوفی عصر قاجار است که در قالب دو پرسش طراحی گردید.پرسش اول اینکه سیاست مذهبی محمد شاه چه تاثیری بر وضعیت سیاسی- اجتماعی صوفیان گذاشت و پرسش دوم تاثیر سیاست مذهبی را بر وضعیت فکری صوفیان در عصر محمد شاه جستجو خواهد کرد.این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی سامان یافته است با اتکا به منابع اصلی از جمله تذکره ها و سیاحت نامه ها با اولویت در آثار بزرگان صوفی نشان داده است که سیاست مذهبی محمد شاه،صوفیان را از یک جریان سرکوب شده به جریانی فعال در عرصه اجتماعی مبدل ساخت و از مهم ترین پیامدهای آن تکریم و بزرگداشت صوفیان به لحاظ اجتماعی و سیاسی و منصوب نمودن ایشان به مناصبی همچون نیابت،حاکمیت،تولیت و سفارت است.هم چنین این سیاست مذهبی تاثیر خویش را بر وضعیت فکری صوفیان به صورت ایجاد انشعابات و تحول در افکار ایشان تجلی داد.